كوه اورست با نام نپالي ساگارماتا (به معني سر آسمان) و نام تبتي كومولانگما بلندترين كوه كره زمين است. ارتفاع قله آن از سطح دريا معادل ۸۸۴۸ متر (۲۹۰۲۹ پا) ميباشد. اين كوه در رشته كوههاي هيماليا در مرز منطقه ساگارماتاي نپال و تبت در كشور چين قرار گرفته است.
1 . ۲۱ بار فتح اورست
اپا شرپا، كوهنورد نپالي، تاكنون ۲۱ بار بام جهان را فتح كرده است. وي اولينبار در ماه مي ۱۹۹۰ پس از سه صعود ناموفق براي اولين بار قله اورست را فتح كرد. وي كه براي كشف رازهاي پنهان اورست، پس از اولين صعود، هرسال صعود را تكرار كرده و تا سال ۲۰۱۱ تعداد صعود خود را به ۲۱ بار رسانده، با مشاهده وضعيت قله و تغيير آن طي اين سالها، به شدت از عواقب گرم شدن زمين ابراز نگراني كرده است. اپا آب شدن برفهاي روي قله را باعث سختتر شدن صعود دانسته و اظهار ميكند كه با همين آب شدنها، محل زندگي افراد ساكن در دامنه قله، كه خود نيز جزو آنها است، غرق در سيل خواهد شد. ۴ صعود آخر اپا شرپا همراه با تعدادي آزمايش بر روي قله اورست بود.
2 . قدمت ۴۵۰ ميليون ساله
اگرچه رشتهكوه هيماليا ۶۰ ميليون سال پيش شكل گرفته است، اما تاريخ آن قدمتي بيش از اين دارد. ۴۵۰ ميليون سال قبل و زماني كه سنگآهك، قسمتي از لايههاي رسوبي بوده است، اورست در زير آب قرار داشته است. به مرور زمان، سنگها به هم نزديك شده و رشدي معادل ساليانه ۱۱ سانتيمتر را تجربه ميكنند. امروز، شما ميتوانيد فسيلهايي مربوط به موجودات دريايي را در قله اورست پيدا كنيد. در سال ۱۹۲۴، نوئل اودل با كشف نخستين فسيلهاي موجودات دريايي در اورست، اين مسئله را كشف كرد. اولين نمونه سنگهاي بام دنيا را نيز براي اولين بار يك گروه سوييسي در سال ۱۹۵۶ با خود به همراه آوردند.
3 . ارتفاع اورست چند متر است؟
ارتفاع دقيق قله اورست چند متر است؟ اين بستگي دارد كه شما در چه كشوري زندگي ميكنيد. چين ارتفاع اورست را ۸۸۴۴ متر عنوان ميكند، درحالي كه نپال مدعي است كه ارتفاع اورست ۸۸۴۸ متر است. دليل ارتفاع كمتر در منابع چين اين است كه معيار آنها براي ارتفاع قله، تنها سنگ بوده و مقدار يخ روي قله را جزو ارتفاع محاسبه نميكنند. با اين حال مجامع بينالمللي، برف روي قله را نيز جزو ارتفاع آن محاسبه ميكنند. در سال ۲۰۱۰ نيز، چين و نپال به اين توافق رسيدند كه ارتفاع اورست را همان ۸۸۴۸ متر در نظر بگيرند.
4 . اورست هنوز رشد ميكند
ممكن است اندازهگيري صورت گرفته توسط نپال و چين معيار درستي براي ارتفاع اورست نباشد. در سال ۱۹۹۴ محققان دريافتند كه اورست به طور متوسط ساليانه ۴ ميليمتر رشد مي كند. همانطور كه صفحههاي زمين همچنان درحال حركت هستند، اورست نيز به رشد خود ادامه ميدهد. در سال ۱۹۹۹ محققان آمريكايي تجهيزاتي را بر روي اورست نصب كردند كه امكان مشاهده اين تغييرات را ميداد. آنها در حال گسترش تحقيقات خود هستند تا ثابت كنند كه ارتفاع قله اورست درحال حاضر ۸۸۵۰ متر است.
5 . اورست بلندترين قله دنيا نيست
«مائونا كيا» قله آتشفشان غيرفعال هاوايي، ۴۲۰۵ متر از سطح دريا ارتفاع دارد. اما بايد بدانيد كه ۶۰۰۰ متر از اين كوه در زير آب قرار دارد. اگر معيار اندازهگيري را كف اقيانوس قراردهيم، ارتفاع اين قله حدود ۱۰۲۰۳ متر خواهد بود كه حدود ۱۷۰۰ متر از اورست بلندتر است.
بد نيست بدانيد كه اورست، بلندترين نقطه كره زمين هم نيست. آتشفشان خاموش «چيمبورازو» در اكوادور ۶۲۶۷ متر از سطح دريا ارتفاع دارد، اما اين معيار ربطي به بلندترين نقطه جهان ندارد. كره زمين در برخي از مناطق خود داراي پوسته ضخيمتري است و به همين دليل اكوادور نسبت به نپال، فاصله بيشتري با مركز زمين دارد. اگر از اين نقطه نظر به مرتفعترين نقطه زمين نگاه كنيم، اورست بلندترين نقطه زمين نخواهد بود.
6 . نام اورست چيست؟
مرتفعترين قله دنيا در دنيا اورست خوانده ميشود ، اما تبتيها به اين قله «قومولانگما» ميگويند. اين نام به معني «زندگي الهه مادر» ميباشد. اما اورست فقط اين دو نام را ندارد. بهطور مثال، در نپال «ساگارماتا» به معني «پيشاني آسمان» نام دارد كه اين نام پارك ملي نپال است كه اورست در آن واقع شده. اما «اورست» نام خود را از اولين كاشف خود كه مردي بريتانيايي به نام «جرج اورست» بود گرفته است.
منبع: سايت فارنت